||om tat sat||

సుందరకాండ.
అథ త్రయస్త్రింశస్సర్గః

తతః సః హనుమాన్ వినీత వేషః విద్రుమప్రతిమాననః తస్మాత్ ద్రుమాత్ అవతీర్య కృపణః ప్రణిపత్య ఉపసృత్య చ|| మహాతేజా మారుతాత్మజః హనుమాన్ శిరస్యంజలిమాధాయ మధురయా గిరా తాం సీతాం అబ్రవీత్||

’ హే పద్మపలాశాక్షి క్లిష్టకౌశేయవాసిని అనిందితే ద్రుమస్య శాఖాం ఆలంబ్య తిష్టసి | కా ను?||తవ నేత్రాభ్యాం కిమర్థం వారిః పుండరీకపలాశాభ్యాం విప్రకీర్ణ ఉదకం ఇవ స్రవతి || హే శోభనే సురాణాం వా అసురాణాం వా నాగ గంధర్వ రక్షసామ్ యక్షాణాం వా కిన్నరాణాం వ కా త్వం|| రుద్రాణాం వా మరుతానాంవసూనాం వా కా త్వం| మే వరాననే వరారోహే త్వం దేవతా ప్రతిభాసి | చంద్రమసా హీనా విబుధాలయాత్ పతితా జ్యోతిషాం శ్రేష్ఠా శ్రేష్ఠసర్వగుణాన్వితా రోహిణీ కిం ను?|| హే కల్యాణీ ! అనిందితలోచనే కా త్వం భవసి | కోపాత్ వా మోహాత్ వా భర్తారం వశిష్ఠం కోపయిత్వా కల్యాణీ అరుంధతీ న అసి’ |

’హే సుమధ్యమే తే పుత్రః పితా భ్రాతా భర్తా వా కో ను| అస్మాత్ లోకాత్ అముం లోకం గతా అనుశోచసి || రోదనాత్ అతినిఃశ్వాసాత్ భూమి సంస్పర్శనాత్ అపి రాజ్ఞః సంజ్ఞావధారణాత్ త్వాం దేవీం సంజ్ఞే|| తే యాని వ్యంజనాని లక్షణాని చ లక్షయే భూమిపాలస్య మహిషీ రాజకన్యాసి చ మే మతా|| త్వం జనస్థానాత్ రావణేన బలాత్ అపహృతా సీతా అసి యది తత్ పృచ్ఛతః మమ ఆచక్ష్వ | తే భద్రం అస్తు||తవ దైన్యం అతిమానుషం రూపం వ తపసా అన్వితః వేషః యథా త్వం ధ్రువం రామ మహిషీ’ ||

సా వైదేహీ తస్య వచనం శ్రుత్వా రామకీర్తన హర్షితా ద్రుమాశ్రితం హనుమంతం వాక్యం ఉవాచ||

’అహం పృథివ్యాం రాజసింహానాం ముఖ్యస్య విదితాత్మనః శత్రుసైన్య ప్రతాపినః దశరథస్య స్నుషా || అహం మహాత్మనః వైదేహస్య జనకస్య దుహితా | ధీమతః రామస్య భార్యా సీత ఇతి నామ నామ్నా||

అహం తత్ర రాఘవస్య నివేసనే మానుషాన్ భోగాన్ భుంజానా సర్వకామసమృద్ధినీ ద్వాదశ సమాః|| తత్ర త్రయోదసే వర్షే సోపాధ్యాయః రాజా ఇక్ష్వాకుకులనందనం రాజ్యేన అభిషిక్తుం ప్రచక్రమే|| తస్మిన్ రాఘవస్య అభిషేచనే సంభ్రియమాణే కైకేయి నామ దేవీ భర్తారం వచనం అబ్రవీత్|| "న పిబేయం ప్రత్యహం భోజనం న ఖాదేయం (యది) రామః అభిషిచ్యతే | ఏషః మే జివితం అంతః|| నృపసత్తమ త్వయా ప్రీత్యా యత్ తత్ వాక్యం ఉక్తామ్ తత్ వితథం న కార్యం యది రాఘవః వనమ్ గచ్ఛత”||

’సత్యవాక్ స రాజా దేవ్యాః వరదానం అనుస్మరన్ కైకేయ్యాః అప్రియం వచనం శ్రుత్వా ముమోహ|| తతః సత్యే ధర్మే వ్యవస్థితః స్థవీరః రాజా రుదన్ జ్యేష్ఠం పుత్రం రాజ్యం అయాచత| సః శ్రీమాన్ పితుః వచనం అభిషేకాత్ పరం ప్రియం మనసా పూర్వం ఆసాద్య వాచా ప్రతిగృహీతవాన్ ||

’సత్యపరాక్రమః రామః దద్యాత్ నప్రతిగృహ్ణియాన్ జీవితహేతోర్వా కించియ్ అప్రియమ్ నబ్రూయాత్ ||మహాయశాః సః మహార్హాణి ఉత్తరీయాణి విహాయ మనసా రాజ్యం విశ్రుజ్య మామ్ జనన్యై సమాదిశత్||అహం తస్య అగ్రతః వనచారినీ తూర్ణం ప్రస్థితా | తేన హీనాయాః మే స్వర్గోపి న రోచతే ||మహాభాగః మిత్రనందనం సౌమిత్రి పూర్వజస్య అనుయాత్రార్థే ద్రుమచీరై రలంకృతః’||

’తే వయం భర్తుః ఆదేశం బహుమాన్య దృఢవ్రతాః పురా అదృష్టం గంభీతదర్శనం వనం ప్రవిష్టాః స్మ||అమితతేజసః తస్యాం భార్యా అహం దండకారణ్యే వసతః | దురాత్మనా రక్షసా రావణేన అపహృతా||తేన ద్వౌమాసౌ కాలో జీవితానుగ్రహః కృతః| తతః ద్వాభ్యాం మాసాభ్యాం ఊర్ధ్వం జివితం తక్ష్యామి||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే త్రయస్త్రింశస్సర్గః||

|| om tat sat||